Een leerzame presentatie over ET, ICSI en de andere vertiliteitstechnieken die er bestaan in paardenland.

Op woensdag 19 juni organiseerde de DBFS een Veulenvisite bij Seldsum Stables Equine vertility in Jelsum, Friesland. Deze middag stond helemaal in het teken van het proces van eicel tot sportpaard. Na de gastvrije ontvangst van Esther Hovenga gaf ze een leerzame presentatie waarin ze alles over ET (Embyo Transplantatie) en ICSI (intracytoplasmatische sperma-injectie) heel duidelijk uitlegde en er aan het einde was er ruimte voor discussie tussen de aanwezige leden over deze technieken.

Op dit mooie bedrijf wordt continu gestreefd naar kwaliteit leveren aan klanten.

Esther is op het bedrijf gekomen waar haar man Minne Hovenga – die helaas vier jaar geleden is overleden – eerder een pension, sport en fokstal had. Nadat zij er samen gingen wonen zijn ze zich helemaal gaan richten op de merriebegeleiding en eigen fokkerij. Inmiddels is het bedrijf enorm gegroeid en heeft Esther 120 draagmoeders lopen. Ook heeft ze een eigen ‘kleine’ fokkerij met rond de tien merries. Esther richt zich met name op merriebegeleiding, de kraamservice, ET en het meer gespecialiseerde ICSI.

Alle veulens verdienen een goede start.

Voorheen werd er gewerkt met geboortesingels, maar nu worden transmitters gebruikt in de schede. Bij deze methode is er bijna nooit vals alarm. Zeker op zo’n groot bedrijf als deze is dat erg belangrijk. Esther pakt alles grondig aan: na de geboorte wordt de kwaliteit van de biest gemeten en merries worden gemolken met een melkapparaat. Wanneer de veulens tussen de 12 en 14 uur oud zijn wordt hun bloed getest op de waardes en antistoffen. Wanneer deze te laag zijn is dit een voorspeller dat het minder met een veulen kan gaan, en op deze manier kan er vroegtijdig worden ingegrepen. Bij Seldsum stellen ze alles in het werk om de veulens een goede start te geven. Op het moment van schrijven zijn er al 45 bevallingen geweest en nog 5 te gaan dit jaar. Esther en dochter Anna-Hilde Hovenga doen de bevallingen op het bedrijf (die toch meestal ‘s nachts plaatsvinden) eigenlijk bijna altijd samen. Girl power in Fryslân dus!

Bij de merriebegeleiding werkt Esther en haar team met 70-80% diepvriessperma. Haar ervaring is dat het ondertussen qua bevruchtingsresultaat weinig verschil meer maakt of het sperma gekoeld is of diepvries. Om de merries te insemineren is het schouwen met een ruim of hengst van de merrie op hengstigheid erg belangrijk. Probleemmerries schouwen is een van de belangrijkste behandelmethodes. De natuur doet dat z’n werk.

Naar aanleiding van het verhaal over ET kwam een vraag van een van de leden over hoe groot een embryo ongeveer is. Een heel groot embryo is ongeveer 1 millimeter, je kunt het met het blote oog nog net zien. Meestal zijn ze 0,5 millimeter en ingevroren zijn ze nog kleiner.

Voor ICSI werkt Esther samen met het lab in Italië en met Equiception in Putten. Esther is zich ervan bewust dat voor de merrie Ovum Pick Up een belasting kan zijn. Het gebeurt onder verdoving en zo gauw een paard tekenen van pijn geeft (bloeddruk of hartslag stijgen) staken zij de behandeling. Ook komt het voor dat er wordt geadviseerd de merrie niet op deze manier te behandelen omdat deze bijvoorbeeld te jong is of eerder niet goed reageerde op de pijnstilling. Esther en andere gerenommeerdere dierenartsen zijn van mening dat dit richtlijnen moeten zijn die elke arts die ICSI toepast moet naleven. De ervaring in Jelsum is dat merries eigenlijk goed reageren op de behandeling. Wel blijven ze altijd op de kliniek om goede nazorg te kunnen geven en snel in te grijpen in geval dat nodig is.

Veulenpresentatie

Na de presentatie kregen we een aantal veulens te zien van dit jaar, de meesten uit een draagmerrie en eentje uit eigen moeder.

Ultrasound van Seldsum (v. Sambucci de Muze) was een sterk hengstveulen dat met zijn eigen moeder Jabalia SMH (v. Zirocco Blue) werd voorgesteld. Uit I-Nabalia, de moeder van de goedgekeurde hengst Pinacollada van Seldsum (v. Dominator 2000) volgde Unabalia (v. Dourkhan Hero Z) een mooi merrieveulen met veel gummy.

Unwritten van Seldsum (v. Tangelo van de Zuuthoeve) uit Ninja Balia was opvallend groot, maar was dan ook een van de oudste veulens van dit jaar. Ufo van Seldsum (v. Denzel van het Meulenhof) volgde. Na hem kwamen achtereenvolgend volle broer en zus Umbryo van Seldsum (v. Grandorado) en Us Balia van Seldsum in de baan. Beide veulens komen uit Harley VDL-dochter Myrabalia SMH. Mooi om te zien hoeveel verschil er tussen beide veulens was. De een duidelijk een hengst, de ander veel poppiger maar dan ook wat maanden jonger. Het veulen dat de rij afsloot was een vreemde eend in de bijt: Uptown Boy van Seldsum (v. Dominator Z) Esther kocht moeder Hapitola-S dragend van de familie van Straaten. Het is momenteel de enige niet-balia merrie waarmee ze fokt.

Na de presentatie werden we rondgeleid over het terrein en kwam er nog een tweetal paarden onder het zadel in de baan. Leerpaard Gin Gin Balia (1,45m met Liza Tiebot) presteert ondertussen al verdienstelijk op 1.30 niveua met Anna-Hilde Hovenga. De eerste internationale wedstrijden zijn geregen. Ze kwam samen in de baan met de talentvolle vijfjarige Onina Balia SMH (Glasgow van het Merelsnest) onder Renske Geertman.

Na een groepsfoto in de baan sloten we af met een gezellige barbecue en gingen de leden met een hoop informatie weer naar huis. Het was een topdag in Jelsum! We bedanken Esther en haar team voor de top ontvangst!